7 sposobów na katar u dzieci

Przyczyny kataru u dzieci

Zdecydowanie najczęściej katar u dzieci jest objawem przeziębienia, czyli według definicji „ostrej infekcji wirusowej górnych dróg oddechowych”. Ostra — w tym przypadku oznacza nagłe pojawienie się objawów i krótki przebieg choroby, nie odnosi się to do stopnia nasilenia objawów. Ważny jest fakt, że przeziębienie to zakażenie wirusowe, a nie bakteryjne - nie wymaga więc stosowania antybiotyków (chyba że dojdzie do nadkażenia bakteryjnego). Za powstawanie kataru głównie odpowiedzialne są rinowirusy.

Innymi przyczynami kataru u dziecka są:

• występowanie alergii;
• przerost trzeciego migdałka;
• niedobory odporności;
• infekcje bakteryjne;
• krzywa przegroda nosowa;
• mukowiscydoza;
• zanieczyszczenie powietrza.

Jeżeli katar u Twojego dziecka jest przewlekły lub bardzo nasilony, skonsultuj się z lekarzem w celu ustalenia jego przyczyny.

7 sposobów na katar u dzieci

Katar powoduje świąd nosa, utrudnia dzieciom oddychanie, nie pozwala jeść, pić, spać, a tym bardziej bawić się. Unikanie go przez całe życie jest raczej niemożliwe. Istnieje jednak kilka metod wspomagających przetrwanie tego uciążliwego okresu. 

Oto nasze sposoby:

1. Odciąganie kataru u tych dzieci, które nie radzą sobie ze smarkaniem.
2. Stosowanie roztworów soli fizjologicznej w postaci kropel lub aerozoli.
3. Nebulizacje.
4. Odpowiednie nawadnianie.
5. Nawilżanie powietrza.
6. Aromaterapia.
7. Leki obkurczające śluzówkę nosa i przeciwhistaminowe — w szczególnych wypadkach.

Higiena nosa — skuteczna na zatkany nos u dziecka

Gęsta wydzielina często nie pozwala dziecku „wysmarkać” odpowiednio nosa, prowadzi to do powstania niedrożności i utrudnia oddychanie. Pamiętaj o zachęcaniu dziecka do tego, aby próbowało pozbyć się wydzieliny. Gdy dziecko jest zbyt małe, aby zrobić to samemu, należy sięgnąć po specjalistyczny sprzęt taki jak: gruszki, odciągacze elektryczne, aspiratory na wdech lub do odkurzacza. Ich użycie zazwyczaj jest bardzo stresujące dla dziecka, jednak zalegający katar rodzi niebezpieczeństwo rozwoju dodatkowej infekcji bakteryjnej na jego podłożu. Bakterie lubią miejsca ciepłe i wilgotne, a jama nosowa pełna śluzu nadaje się do tego idealnie.

W celu udrożnienia nosa pomocne jest rozrzedzenie wydzieliny. Najprostszym i najbezpieczniejszym sposobem jest użycie w tym celu roztworu soli morskiej. Takie preparaty możemy spotkać w postaci aerozoli, ampułek i sprayów. Występują jako:

• postać izotoniczna, czyli taka, która ma identyczne stężenie chlorku sodu jak to występujące w naszych komórkach;
• postać hipertoniczna, gdzie stężenie soli jest większe niż to fizjologiczne. Długotrwałe stosowanie roztworów hipertonicznych może powodować przesuszenie błony śluzowej. 

Dobór odpowiedniego preparatu uzależniony jest od wieku dziecka, etapu infekcji i rodzaju kataru.

Roztwory soli fizjologicznej możemy też stosować w inhalacjach na katar u dziecka.  Wdychanie takiej nasyconej pary pomaga odetkać nos oraz świetnie nawilża drogi oddechowe.

Domowe sposoby na katar

Jak wiadomo, najlepszym babcinym sposobem na katar jest ciepły rosół oraz ziołowe herbatki z dodatkiem miodu, cytryny czy imbiru. Brak jest jednak wiarygodnych badań naukowych potwierdzających, że ich skuteczność jest większa niż działanie samego placebo. Często brak też dowodów zaprzeczających ich działaniu, a są one uznawane powszechnie za bezpieczne, więc jeżeli poprawia to Twój komfort psychiczny - można próbować. Pamiętaj tylko, że niektóre składniki są nieodpowiednie dla małych dzieci. 

Jednak babcie doskonale wiedziały, jak dużą rolę odgrywa nawadnianie w trakcie przeziębienia. Woda pomaga rozrzedzić śluz znajdujący się w zatokach i sprawia, że staje się on łatwiejszy do usunięcia. Jeśli Twoje dziecko ma katar — pilnuj odpowiedniej podaży płynów.

Aby wspomagać nawilżenie błon śluzowych oraz pozbywanie się chorobotwórczych drobnoustrojów z otoczenia, warto zadbać o prawidłowe nawilżenie powietrza i wietrzenie pomieszczeń. To często pomijany aspekt, a może naprawdę podnieść komfort życia w trakcie choroby.

Aromaterapia - sposób na udrożnienie nosa

Stosowanie olejków eterycznych zalecane jest raczej dorosłym lub większym dzieciom, ponieważ niektóre z nich mogą wywoływać duszności u maluchów. Nigdy nie stosuj ich bezpośrednio na skórę czy też nie próbuj dodawać ich do nebulizatora. Jednak stosowanie maści majerankowej czy też aromatycznych plastrów jest skutecznym sposobem na ułatwienie oddychania dzieciom w trakcie przeziębienia. Do najczęściej stosowanych w tym celu olejków należą:

• eukaliptusowy;
• majerankowy;
• tymiankowy;
• sosnowy;
• pichtowy.

Leki na katar u dzieci

Do najpopularniejszych preparatów OTC stosowanych podczas kataru są krople na katar u dziecka. Są to najczęściej leki z pochodnymi oksymetazoliny, które choć skutecznie udrażniają nos, to mogą powodować uzależnienie. W dodatku używanie takich preparatów miejscowo obkurczających błonę śluzową przez okres dłuższy niż 2-3 dni może powodować powstawanie krwawień z nosa, przesuszenia śluzówki i zwiększa ryzyko nawrotu uczucia zatkanego nosa po zaprzestaniu stosowania.

Dopiero po 12. roku życia możliwe jest stosowanie doustnych środków z pseudoefedryną.

Stosowanie leków przeciwhistaminowych i glikokortykosteroidów ma sens w przypadku kataru o podłożu alergicznym.

Dostępność leków na objawy przeziębienia w aptekach w Twojej okolicy możesz sprawdzić w serwisie KtoMaLek.pl.

Jak pozbyć się kataru u dziecka — podsumowanie

Jeżeli szukasz recepty na to, jak wyleczyć katar w 2 dni, musimy Cię zmartwić - nie da się. U niemowlaków i małych dzieci katar zwykle trwa od 7 do 21 dni, a u większych dzieci i dorosłych od 5 do 7 dni. Aby wyleczyć się z przeziębienia, trzeba je po prostu przechorować. W międzyczasie możemy tylko stosować sposoby łagodzące objawy i dbać o odpowiednią higienę, by nie dopuścić do pogłębienia infekcji i nadkażenia jej innym patogenem. 

Bibliografia:

1. Pappas, D.(2023). The common cold in children: Management and prevention. UpToDate. Dostępne na: https://www.uptodate.com/contents/the-common-cold-in-children-management-and-prevention (Dostęp dnia: 26.08.2023)
2. Rotiroti, G., Roberts, G., Scadding, G.K. (2015) Nieżyt nosa u dzieci. Częste obrazy kliniczne i rozpoznanie różnicowe. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pediatria/artykuly-wytyczne/artykuly-przegladowe/149712,niezyt-nosa-udzieci-czeste-obrazy-kliniczne-irozpoznanie-roznicowe (Dostęp dnia: 26.08.2023)
3. Dykewicz, M.S., Wallace, D.V., Amrol, D.J., i in. (2020). Rhinitis 2020: A practice parameter update. Journal of Allergy and Clinical Immunology. 146(4), s. 721-767. DOI: 10.1016/j.jaci.2020.07.007. PMID: 32707227.